Als jobcoach bij de gemeente Rotterdam begeleidt Rachel Cairo jongeren die na een periode van werkeloosheid, weer aan het werk zijn. Ze onderhoudt telefonisch contact met ze en spreekt met ze af. Ook op de werkvloer, als het moet. ‘Ik wil weten of iemand op zijn plek zit. Motivatie is alles.’

De jeugdwerkloosheid in Rotterdam is hoog. Ook in Rotterdam-Zuid zitten er veel jongeren thuis, met alle gevolgen van dien. Er is sprake van een mismatch tussen vraag en aanbod, maar ook andere zaken spelen een rol. ‘Op Zuid wonen relatief veel jongeren zonder goed netwerk,’ zegt Rachel Cairo, jobcoach bij de gemeente Rotterdam. ‘Ze hebben geen goede stimulans van huis meegekregen of hebben een rugzakje, dat hen belemmert in het vinden en behouden van passend werk. Vaak hebben ze geen realistisch beeld van hun mogelijkheden. Vanuit gemeente Rotterdam helpen wij hen daarbij.’ 

Motivatie is alles
Jongeren die van gemeente Rotterdam een uitkering ontvangen, worden door de recruiters en jobhunters van Jongeren Aanpak Rotterdam weer aan het werk geholpen. Is een passende baan gevonden? Dan krijgt de jongere een jobcoach toegewezen, die monitort of alles goed loopt. Rachel Cairo is zo’n jobcoach. Het is aan haar om de jongere te monitoren: gaat het goed op de werkvloer? Is de jongere gemotiveerd? Past het werk bij hem of haar? Op dit moment heeft ze 37 jongeren in haar caseload, zoals dat heet, met wie ze telefonisch contact onderhoudt en eens per maand afspreekt om face to face door te nemen hoe het gaat. ‘Ik wil weten of iemand op zijn plek zit. Motivatie is alles. Als ik merk dat het nodig is, coach ik ook op de werkvloer, met de werkgever erbij.’

Open vizier
Veel van de jongeren die Cairo spreekt, wíllen graag werken, maar hebben te maken met problematiek, die het lastig maakt om een baan te behouden. ‘Ik zie jongeren met torenhoge schulden. Met borderline of autisme. Statushouders met een traumatisch verleden. Jongeren die hun huis uitgezet dreigen te worden. Die de Nederlandse taal niet goed beheersen, waardoor ze bepaalde certificaten niet kunnen halen. Of met een crimineel verleden. Ik probeer iedereen met open vizier tegemoet te treden en zonder oordeel naar hun verhaal te luisteren. Ik merk dat de behoefte om gehoord en gezien te worden, enorm groot is.’

Succesverhaal
Sommige verhalen blijven bij. Cairo vertelt over een 23-jarige jongen, die in Turkije is opgegroeid en in zijn pubertijd naar Rotterdam-Zuid is gekomen. ‘Toen hij van school af kwam kon hij moeilijk werk vinden. Uiteindelijk vond hij een plek als afwasser in een restaurant. Het ging een poosje goed, tot hij me opbelde me met het verhaal dat zijn baas hem steeds minder inroosterde. Zelf vond hij het werk te eentonig. Samen zijn we op zoek gegaan naar een baantje voor erbij. Dat lukte: hij werkt nu als evenementenbegeleider, een functie die hem op het lijf geschreven is. Nu hij minder beschikbaar is als afwasser, begint het restaurant weer aan hem te trekken. Als hij wil, kan hij zeven dagen per week werken. Het doet hem goed.’

Praktische oplossing
Als Cairo signaleert dat iemand dreigt uit te vallen, gaat ze het gesprek aan: wat gaat er mis, wat heb je nodig om door te kunnen gaan? ‘Als blijkt dat iemand te veel belemmeringen heeft om normaal te kunnen functioneren, moet iemand terug naar de jongerenconsulent. Maar sommige problemen zijn eenvoudig op te lossen.’ Ze vertelt over de jonge, alleenstaande moeder uit Rotterdam-Zuid die bij de Primark in Alexandrium werkte, waar ze wisselende diensten draaide. ‘Het werk vond ze hartstikke leuk, en ze deed het heel goed, maar het was de reistijd naar Alexandrium waar ze mee worstelde. Die maakte dat ze geen passende opvang voor haar kinderen kon vinden. De oplossing was simpel: dichterbij huis werken. We stelden samen een sollicitatie op en inmiddels werkt ze met grote tevredenheid bij de Primark op Zuid, terwijl haar moeder op de kinderen past.’

Kans geven
Het werk als jobcoach geeft Cairo veel energie. ‘Een jongere zien groeien, omdat ‘ie het goed doet en gewaardeerd wordt: dat is waar je het voor doet,’ zegt ze. Frustraties heeft ze echter ook: ‘Dan hoor je dat iemand die je begeleidt, zijn of haar huis is uitgezet door de woningcorporatie. Of dat de kredietbank besloten heeft de regeling die getroffen is, te laten vervallen. Dan weet je: blijven werken wordt onmogelijk voor diegene.’
Ze benadrukt de rol van de werkgevers op Zuid: ‘Die kunnen zoveel meer betekenen voor deze doelgroep. Dat probeer ik ze echt te laten inzien: geef deze jongeren een eerlijke kans op de werkvloer.’
Cairo ziet dat er een groot tekort aan psychische hulp is. ‘Jongeren die psychische zorg nodig hebben, komen op een wachtlijst te staan. Tenzij het om een crisissituatie gaat, duurt het soms maanden voor ze geholpen worden. Het is mijn grote droom een organisatie op te richten waar jongeren met psychische nood naartoe kunnen voor acute, gratis hulp. Een praktijk waar meerdere specialisten aan verbonden zijn, maar waar de psychische zorg centraal staat. De problemen die een jongere belemmeren om aan het werk te blijven, kunnen dan veel sneller opgelost worden. Als zo’n praktijk er zou zijn, zouden de werkloosheidscijfers onder jongeren lang niet zo hoog zijn. Daarvan ben ik overtuigd.’

(Het werk van Cairo doet en haar collega jobcoaches wordt mede mogelijk gemaakt door het Europees Sociaal Fonds (ESF) van de Europese Unie.)